Bir Hümanist Mutkanlı Cezo
Niç’li Cezo’nun Ardından
H24/ Makale / Talip AKSOY
Modan, Mutkan Sason coğrafyası hatta ülkesinin kadimliği ve güzel insanlarına selam olsun.
Tarihi ve kozmopolik bir yapısı olan Mutkan ve insanlarının başarılı hikayeleri var, Bitlis hanları ve prenslerinin en önemli aile ve insanları genelde Mutkan’lı şahsiyetler olmuştur.
Niç Çatalerik Köyü ve bir çok Mutki Sason gibi, Bitlis köyleri ermeni hemşehrilerimizin yerleşim yerleri idi.
1914’de ki Rus işgali ve sonraki olaylardan sonra göçler başlamış sistematik olarak köylere Sünni Şafii insanlarımız yerleşmiş durumdadırlar
Mutkide genel olarak Ermeni ve müslüman çatışması, yahut nahuş hadiseler yaşanmamış birlikte yaşanmış ve kardeşçe yaşamlar devam etmiştir.
Yıllar sonra Mutki’den istanbula gelen Niç Kinzo ve bu köylere yakın göç eden insanımız ermeni hemşehrilerimizin oturduğu Kumkapı ve Kurtuluş’taki zanaatkar ermenilerin yanında çıraklık yapmışlar bugün her biri esnaf ve kendileri marka olmuş durumdadırlar.
Konumuz “Murat oğlu” Cezo Öcal, kişi güzel insan olunca toplumda onu anımsar anlar, onun kıymetini değerini algılar. İnsanların yozlaştığı bir zamanda köklerine bağlı insan olmak hümanist kalabilmek ancak soylu güzel adamlara has bir erdemliliktir.
Cezo Amca’yı Bakırköy’de ki hanesinde bir akşam kıymetli bir ağabeyimle Ziyaret etmiştik. Motkane ve kültürel konularda sohbet etmiş kendisinden çok bilgilenmiştik.
Pala bıyıklı, boylu puslu ve konuşmaları akıcı ve sevecen bir şahsiyet idi cezo Öcal. Cezo amcanın babası vaktiyle Mutki’deki bütün aşları “ değirmenleri” yapan usta imiş.
Cezo’nun babası Murat da keza her köye her güzel hadiselere gider akıllı ve saygı duyulan bir şahıs olduğu söylenmektedir.
Mutkan ermenileri zanaatkâr ve ustalıkla işlerin erbaplarıdırlar. Tarım ve yapımdaki el alet edavatlar, dokuma işleri, gümüş Altın genelde ermeni vatandaşlarımızın hünerleri idi.
Cezo amca ve ailesiyle ile tanışmamız ilkti. Akşam olunca haliyle yemek de yeme daveti olmuştu. Mutki kurufasulyesi, pilav, salata , ayran menüsü ve samimiyetleriyle İstanbul Bakırköy’de kendinizi bir anneniz bir akrabamızın yanında gibi hissediyorduk.
Misafirperverlik tıpkı Mutkan usulü idi, duvarda bir kaç yerde haç ve Hazreti isa fügürlü işaretler olmasaydı inanış olarak Ermeni olduklarını bilemezdik.
Annem ile adaş olan Eşi Gulé ve Kiz kardeşimin adaşı, yengesi Meryem ve küçük oğlu biz yemekten sonra ikram edilen çayları içtik.
Paskalya bayramından dolayı yapılan ekmek yedik. Sohbet ettik tarih kültür konuştuk. İki din arasındaki uyuşmazlık yahut farklılığı konuştuk, Kürtler, Zazalar arasındaki diyaloğu, komşuluğu konuştuk. Memleket ve coğrafyamızı konuştuk
Konuştukça Mutkanın kadimliği, güzel insanlarının olduğunu farklılığını tekrar tekrar anladım. Cezo amca her yıl Bitlis’e mutkane, Tatvana gider yaşarmış köyde kendi evi olan komşuluk ilişkileri iyi olan bir insandı.
Müslümanların da sıkıntılarında dertli birisi, inanışlarına saygılı ve yardım eden güzel bir insandı. Bitlis merkezde esnaflar tarafından da seviliyordu. Senenin yarısı genelde Bitlis’te yaşıyordu
Mutki’de köyde komşuluğu ve insanlarla geçimini herkesin iyilikle konuştuğunu kaç ay evvel Bitlis’te milletten duydum. Evet Cezo amcanın ölüm haberini duyduğumda üzülmüştüm ve dostlarımızla birlikte cenazeye katıldık.
İlk defa bir kilisede ayın ve cenaze programına katılmıştım. Mutkili hemşehrilerim genellikle katılımda bulunmuşlardı. Güzel bir insana güzel bir uğurlama yakışırdı katılanlar ve insanalar zaten yaptığımız haberde gerekli konuşmaları yaptılar.
Dinlediniz ayrı olabilir di ama kültürlerimiz ve cografyamız gözyaşlarımızın rengi aynıydı. Bitlis Sason Memleket meselelerinde aynı ona iş ve yönde düşünmüştük.
Mutkililer Dünyada asla benzeri olmayan asıl ve o kadarda güzel insanlardır sözleri manidardı.
Pala mütevazi karizmatik ve sözünü esirgemeyen motkanlı Ermeni Cezo’ u bu gün 40. Ölüm günü bu vesileyle tekrar başsağlığı diliyoruz, Ailesine ve sevenlerine tekrar başsağlığı diliyorum.
Dünyada hümanist, insancıl, adil, Ahlaklı güzel insanlara ihtiyaç olduğu şu günlerde Cezo Amcaların yokluğu zemheri gibi geliyor artık.
Kardeşlik Ahlak ve insanlikta eş olmak en güzel vasıflardır, Ne mutlu bu tip insanları da gördük.
Vesselam