Ali Şükrü Bey (1884-1923), Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemleri ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin (TBMM) ilk yıllarında önemli bir rol oynamış Türk deniz subayı, gazeteci ve siyasetçidir. İşte Ali Şükrü Bey’in hayatına dair temel bilgiler:
Erken Yaşamı ve Eğitimi:
- 1884 yılında Trabzon’da doğdu.
- Güçlü bir denizcilik eğitimi aldı, Deniz Harp Okulu’ndan mezun oldu ve daha sonra İngiltere’de eğitim görerek İngilizceyi çok iyi öğrendi.
Askeri Kariyeri:
- Osmanlı Donanması’nda görev yaptı ve yüzbaşı rütbesine kadar yükseldi.
- Daha sonra siyasi kariyerine odaklanmak için görevinden ayrıldı.
Gazetecilik ve Entelektüel Faaliyetleri:
- Basınla yakından ilgiliydi. İstanbul’da kendi matbaasını kurdu.
- “İdman” adlı spor dergisini ve Ankara’da “Tan” gazetesini yayınladı. “Tan” gazetesi, TBMM’deki İkinci Grup’un sesi haline geldi.
- “Liverpool Times” gibi çeşitli gazetelerde makaleler yazdı ve bu makalelerde İtalya’nın Osmanlı İmparatorluğu aleyhindeki iddialarını çürüttü.
Siyasi Kariyeri:
- Son Osmanlı Meclis-i Mebûsanı’nda Trabzon milletvekili olarak görev yaptı.
- İstanbul’un işgali ve Osmanlı Meclisi’nin dağılmasının ardından Ankara’ya geçerek TBMM’ye Trabzon milletvekili olarak katıldı.
- TBMM’de muhalefetin önde gelen isimlerinden biri oldu. Mustafa Kemal Paşa ve hükümetin politikalarını eleştiren güçlü bir muhalif olarak tanındı.
- TBMM’deki “İkinci Grup”un sözcülüğünü üstlendi. Bu grup, yeni devletin yönü konusunda farklı görüşlere sahipti.
- Dışişleri, İrşad, Anayasa, Milli Savunma, Milli Eğitim ve İç Tüzük gibi önemli parlamento komisyonlarında görev aldı.
- Emperyalizme karşı bağımsız bir duruş sergiledi, milli egemenliği ve hukukun üstünlüğünü savundu.
Suikastı:
- 27 Mart 1923 tarihinde Ankara’da suikast sonucu öldürüldü.
- Ölümü, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk siyasi suikastlarından biri olarak kabul edilir ve hala tartışmalı bir konudur. Suikastın failleri ve nedenleri hakkında çeşitli teoriler bulunmaktadır.
Ali Şükrü Bey, Milli Mücadele döneminde ve TBMM’nin ilk yıllarında önemli bir rol oynamış, ilkeli ve bağımsız duruşuyla tanınan bir siyaset adamı olarak hatırlanmaktadır.